Gezegenlerin geçişleri

Jüpiter - Giriş

---

Jüpiter, Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir. Güneş’in kütlesi tüm sistemin kütlesinden çıkarıldığında geriye kalanın büyük bölümü Jüpiter’den oluşur. Bu fiziksel hâkimiyet eski çağlardan beri gezegenin parlaklığıyla ve yedi geleneksel gezegen arasında Satürn’den sonra en yavaş hareket eden ikinci gezegen olmasıyla ilişkilendirildi. Eski insanların bu durumun Jüpiter’in kütlesiyle bağlantılı olduğunu anladıklarını söylemek güçtür. Yine de Orta Çağ’da Jüpiter, Satürn’den sonra “en ağır” gezegen olarak tanımlanırdı. Latince “ponderous” sözcüğü hem yavaş hem de ağır anlamına gelir. Parlaklığıyla birlikte yavaş yörünge hareketi, astrolojinin erken dönemlerinde Jüpiter’e “Gezegenlerin Kralı” unvanını kazandırdı. Aynı adla tanınan tanrı (Yunanca Zeus, Babilce Marduk) da tanrıların kralıydı.

Gezegenin Latince adı Jüpiter, gök-baba ya da gün-baba anlamına gelen eski bir Hint-Avrupa kökünden türemiştir. Jüpiter’le en çok ilişkilendirilen renklerden biri gündüz göğünün mavisiydi. Bu ayrıntı, Jüpiter’in astrolojik enerjisinin temel özelliğini açıklar. Açık bir günde göğe baktığımızda ufuktan ufka uzanan rahatlatıcı mavi bir kubbe görürüz. Bu kubbe sanki gökyüzünün ötesindeki her şeyden bizi korur. Gündüz vakti görülebilen gök cisimleri yalnızca Güneş ve bazen Ay’dır. Diğer tüm gezegenler ve yıldızlar atmosferin saçtığı ışıkla gizlenir. Bu atmosfer Jüpiter’le simgelenir ve biz bu saçılmayı mavi olarak algılarız. Buradan Jüpiter’in sunduğu temel güçlük doğar: Gündüz göğünün mavisi bir görüntüdür. Atmosferin üzerine çıkan bir insan, gündüz göğünün gece göğüyle aynı göründüğünü fark eder; yalnız ortada son derece parlak Güneş vardır. Gerçek gökyüzü budur. Fiziksel dünyada gündüz göğsüne hükmeden Jüpiter bu nedenle bir tür yanılsamayı temsil eder.

Bu yanılsama insanlarda ve toplumda neye karşılık gelir? Sosyal anlaşmaların, geleneklerin ve kültürlerin gerçekliği dediğimiz şeye denk düşer. Kendi kültürüne gömülü bir insan kültürden kültüre farkı görmez. Kendi kültürünü “gerçek” sayar. Hint felsefesi açısından Jüpiter, Maya’nın yani yanılsamanın önemli bir unsuruyla uyuşur. Yanılsama fiziksel dünya değildir; toplumsal dünyadır, konsensüs gerçekliğidir.

Geleneksel astrolojide Jüpiter “Büyük İyicil”, Venüs ise “Küçük İyicil”dir. Çoğumuz için konsensüs gerçekliğiyle uyum içinde olmak, onunla çalışmak ve hatta ondan yarar sağlamak başarıya giden yaygın yoldur. Bu yüzden Jüpiter genellikle armağanlar, huzur ve rahatlık dağıtan hayırsever bir kral olarak tasvir edilir. Bu betimleme tamamen yanlış değildir ama astrologlar Jüpiter’in iyicil yanını fazla vurgular. Jüpiter’in enerjisinin karanlık bir yüzü de vardır. “Gerçekliğin” temel kabullerini tehdit eden herkes o yüzle karşılaşır. Sapkınlar ya da uzlaşmaya uymayanlar buna örnektir. Ayrıca konsensüs gerçekliğinden en çok yarar sağlayan kişilerde hak edilmişlik duygusu gelişebilir. Sahip oldukları iyi şeylerin doğal olarak hakları olduğunu düşünürler ve daha fazlasını isterler. Açgözlülük genellikle Jüpiter’le ilişkilendirilmez. Ancak horoskopta belirli koşullar altında Jüpiter sınırsız mal ve mülk isteğini gösterebilir.

Yukarıdakilerden Jüpiter’in enerjisinin bütünüyle “normal bilinç” içinde kaldığı açıkça anlaşılır. Bu enerji insanı dine yöneltebilir ama bu, mistik bir ruhsallık değil; kurumsal din, ortodoksluktur. Daha yüksek ruhsallık Satürn’ün üst yönü ve Neptün’ün enerjisiyle ilgilidir.

Jüpiter’in enerjisi çoğu zaman cömertlik olarak yaşanır. Gerçekten de bu, soylu kralın tebaasına iyilikler dağıtan cömertliğidir. Şefkat cömertliği değildir.

Son olarak, Jüpiter’in enerjisi nihayetinde bir yanılsamayı — konsensüs gerçekliğini — temsîl etse de insanların onsuz yaşayamayacağı açıktır. Yeryüzündeki hayvan türleri içinde doğaya egemen olma gücümüz, gruplar hâlinde çalışma, örgütlenme ve ortak plan yapma yeteneğimizden doğar. Bu nedenle bu yanılsamadan vazgeçemeyiz. Fakat bunun bir yanılsama olduğunu hatırlayabiliriz. İnsanlar “gerçek dünyada yaşamanın gerçekleri”nden söz ettiğinde, çoğunlukla yanılsamanın varsayımlarına ve onun hedeflerine göre yaşamaktan bahseder. Toplumların gerçek saydığı ilkeler ancak insanları bir araya getirip aşılması zor bir güç oluşturdukları için etkili olur. Bir toplum, konsensüs gerçekliğinin parçası olarak apaçık yanlış bir şeyi benimsediğinde bu, toplumsal düzenin çökmek üzere olduğuna dair bir uyarıdır. Bu yüzden insanlığın en azından bir kısmının, toplumsal uzlaşının ötesindeki gerçeği — atmosferin mavisinin üstünde duran simsiyah gökyüzü ve göz alıcı Güneş’i — yakalamaya sürekli çaba göstermesi yaşamsal önem taşır.

Jüpiter’in Nitelikleri

Jüpiter geleneğe göre Ilık (Wet) ve Sıcak (Hot) niteliklerin dengeli bileşimidir. İyicil doğası iki nedene bağlanır. İlk neden, antik doğa felsefesinde Ilık ve Sıcak niteliklerin besleyici ve üretken, Soğuk (Cold) ve Kuru (Dry) niteliklerin ise yıkıcı kabul edilmesidir. İkinci neden, Jüpiter’in enerjisinde Ilık ve Sıcak niteliklerin aşırıya kaçmamasıdır; ılımlıdırlar. Ptolemaios sistemi, Jüpiter ile Venüs’ün her ikisinin de bu iki niteliği dengeli biçimde taşıdığını söyler. Fark, Jüpiter’in Sıcak, Venüs’ün ise Ilık niteliği ağırlıklı taşımasıdır. Arap geleneğinde Venüs’ün Sıcak niteliği Soğuk ile değiştirilmiştir. Venüs bölümünde Venüs’ün özü itibarıyla Ilık olduğunu ve koşullara göre Sıcak-Soğuk ekseninde biraz oynayabildiğini savundum. Her iki sistemde de Venüs ılımlı olduğu için iyicildir. Venüs ile Jüpiter arasındaki benzerlikler, biyolojik büyüme, gelir artışı ya da başka her türlü çoğalma konusunda her ikisinin de yardımcı olmasını açıklar.

Kutupluluk

“Gün” ya da “gök” anlamına gelen kök, Jüpiter’in adı içinde açık bir ipucudur: Jüpiter gündüzcü (diurnal) bir gezegendir. Helenistik düzende Güneş’ten sonra en gündüzcü gezegendir. Sembolik olarak bu çok uygundur çünkü Jüpiter’in olumsuz yüzü neredeyse tamamıyla gece enerjisiyle aşırı karıştığında ortaya çıkar. Gündüz ışığı, yani bilinç ışığı, “fazla”nın ne zaman fazla olduğunu görmemizi sağlar. Jüpiter sekt açısından elverişli olduğunda kişi nerede durması gerektiğini bilir. Sekt dışında olduğunda aşırılığa eğilim gösterir; kilo alma, genel aşırı keyif düşkünlüğü ya da başkalarına hiçbir şey borçlu olmadığını, herkesin kendisine borçlu olduğunu düşünme gibi sonuçlar doğabilir.

Jüpiter’le Başa Çıkmanın Kolaylığı ya da Zorluğu

İnsanların Jüpiter enerjisini deneyimlemesinin en yaygın biçimi olumludur. Kişi kendini iyi hisseder. Halk arasında Jüpiter’in “Büyük İyicil” sayılmasının başlıca pratik nedeni budur. Jüpiter’in enerjisini olumsuz ve yıkıcı bir biçimde kullansanız bile başlangıçta genellikle iyi hissedersiniz; sonucunda böyle kalmayabilir. Zengin bir yemek ve fazla içkiden sonraki ertesi sabahı düşünün. Jüpiter aynı zamanda koruyucu bir özelliğe sahiptir. Kral, tebaasını korumalıdır. Bu nedenle enerjiyi zenginlik elde etmek için kullanmayan veya kullanamayan kişilerde bile haritada güçlü yerleşmiş bir Jüpiter yoksulluğu çoğu kez engeller. Tabii bu, nispeten varlıklı bir ülkede yaşadığınızı varsayar. Yoksulluğun yaygın olduğu bir ülkede yalnızca iyi konumlu bir Jüpiter yeterli olmayabilir.

Jüpiter’in enerjisini kibir, hak edilmişlik duygusu ya da aşırı gurur olarak sergileyenler dışında, Jüpiter’i güçlü kişilerle birlikte olmak genelde hoştur. Bu insanlar esprili, dışa dönük ve göreli olarak tasasızdır.

Takip eden metinde Jüpiter’in iki yönü de ayrıntılı biçimde ele alınacaktır; tıpkı “kötücül” diye anılan iki gezegenin enerjilerini hem olumlu hem olumsuz yanlarıyla tartıştığım gibi. Geç klasik Platoncular gezegenlerin kendi başlarına ne kötücül ne de iyicil olduğunun bilincindeydi. Onlara uyum sağlayışımız ya da sağlayamayışımız bazı gezegenleri iyicil, bazılarını kötücül gösterir. Gezegen enerjileri tanrısal ve bütünüyle olumludur; fakat gündelik bilincimiz bazı enerjileri kolay kabul eder, bazılarını tümüyle reddetmeye çalışır.

Doğum Haritasındaki İşlevi

İçe Yönelik Yansımalar

Doğum haritanızdaki Jüpiter enerjileri büyük ölçüde ilerleme ve gelişme yeteneğinizle ilgilidir. Jüpiter Ilık niteliği sayesinde parçaları birleştirir ve küçük, basit öğelerden büyük, karmaşık yapılar kurar. Aynı nitelik, Jüpiter’in yerleşimine bağlı olarak mevcut toplumsal düzene uyum sağlamanızı da kolaylaştırır.

Jüpiter’in kişiliğe kattığı özellikler iyimserlik, neşe ve doğduğunuz kültürel dünyada ait olma duygusudur. Ufkunuzu genişletme ve daha öteleri görme becerinizi içerir. Jüpiter enerjisinin iyi şans çektiği sık sık söylenir. Bu tam doğru değildir. Jüpiter tipleri çevrelerini bağlantılar, sistemler ve ilişkiler olarak görür. Bu yüzden fırsatları çoğu insandan önce fark eder ve benimserler. Sonuçta mükemmel bir zamanlama duyguları vardır. Yine de Jüpiter insanlarının şanslarının basit bir tesadüf olmadığını başkalarına anlatmaları güç olabilir. Çünkü öngörülerine daima akılcı bir açıklama getirebilirler. Jüpiter’in enerjisi sezgiseldir. Bu yeteneği olan ve gördüklerini ifade edebilen kişiler, geçmişte gözlemledikleri süreci de anlatabildiklerinden, çoğu kez mükemmel öğretmen olurlar. Öğrendikleri her şeyi başkalarına da öğretebilirler.

Dışa Yönelik Yansımalar

Doğum haritanızdaki Jüpiter’in dışa yansıması çoğunlukla ortalamadan yüksek başarıdır. Başarı gelmediğinde bunun nedeni genellikle kişinin geleneksel anlamda başarı peşinde koşmak için motive olmamasıdır. Bununla birlikte Jüpiter kişiliğinde yapılanların ve öğrenilenlerin tanınmasını isteyen gururlu bir yan bulunur. Bu kişiler başarı ve toplumsal statünün cazibesine kayıtsız değildir; ancak bunun maddi kazançla birlikte gelip gelmemesi pek umurlarında olmayabilir.

Doğum haritanızda güçlü bir Jüpiter’in ilginç bir özelliği de başarı ve tatmini genelde başkalarıyla rekabet ederek değil, kendi geçmiş performansıyla kıyaslayarak aramasıdır. Bu, daha çok Güneş ve Mars’a özgü bir eğilimdir. Jüpiter tipiyseniz başarıyı kendi geçmiş düzeyinizle ölçersiniz; sürekli büyüme ve gelişme işareti ararsınız. Haritadaki diğer göstergeler eşitse Jüpiter’in getirdiği statü, işinizde, mesleğinizde ya da kariyerinizde mükemmel görünmekten ya da gerçekten mükemmel olmaktan doğar.

Haritanızda Jüpiter’in kendi sektöründe olması oldukça önemlidir. Üç ölçüt vardır. Birincisi, Jüpiter gündüz doğumlarında çok daha iyi çalışır. İkincisi, harita gündüzse Jüpiter ufkun üzerinde olmalıdır. Harita geceyse Jüpiter ufkun altında, Güneş’le aynı tarafta yer almalıdır. Üçüncüsü ve en önemsizi, Jüpiter gündüz burcunda (tek sayılı burçlar) bulunmalıdır. Jüpiter gece haritasında ise olumsuz etkilerini görme olasılığı artar. Diğer iki kriter de olumsuzsa bu etkiler fazlalaşabilir. Negatif Jüpiter’in en yaygın belirtilerinden biri kilo almaktır. Vücuttaki anabolik süreçler, yani büyüme mekanizmaları, kilo alımını engelleyen normal etkenler tarafından dizginlenmez. Kuşkusuz, olumsuz Jüpiter tipi aşırı yeme-içmeyi de sever; bu da durumu kötüleştirir. Bu yine de Jüpiter’in olumsuz çalışmasının küçük bir potansiyelidir ve çoğu kez sekt ilişkileriyle ilgili görünür. Haritada belirgin Jüpiter ya da Yay burcu vurgusu (ancak Balık değil) olduğunda görülen en kötü davranış kaliteleri, hak edilmişlik duygusu — dünyanın kişiye borçlu olduğu inancı — ve başkalarını koruyup kollamak yerine onların enerjisini kişisel gösteriş için kullanmaktır. Doğum haritasındaki Jüpiter’in bu yönünden uzun uzun söz ediyorum; çünkü astroloji kitaplarında pek işlenmez ama gerçektir.